Blockchain Teknolojileri ve Hukuk
Blockchain teknolojisi, adı üzerinde blok halindeki zincirlenmiş verilerin yer aldığı bir sistemdir.
Blockchain Nedir?
Blockchain teknolojisi, adı üzerinde blok halindeki zincirlenmiş verilerin yer aldığı bir sistemdir. Eski veritabanı sistemlerinden farklı olarak veriler bir merkezde toplanmaz, tam aksine zincire dahil olan tüm bloklara dağıtılır. Bir nevi herkesin birbirinin verilerine sahip olduğu ama bir merkezi olmayan bir sistemdir. Blockchain sisteminde yer alan veriler şifrelidir. Bu verilerin ele geçirilmesi, değiştirilmesi ya da hacklenmesi mümkün değildir. Para transferinden nakliyat sektörüne, teknoloji endüstrisinden mal üretimine birçok alanda blockchain teknolojisi kullanılmaya başlanmıştır ve kullanımı her geçen gün yaygınlaşmaktadır. Uzmanlar yakın bir gelecekte eski teknolojilerin tamamen terk edilerek blockchain teknolojisine geçiş yapılacağını düşünmektedir. Blockchain teknolojisi onuyla ilgili çoğu kişinin bildiği üzere kripto paraların da temeli olan teknolojidir.
Blockchain Hukuku Nedir?
Blockchain teknolojisi, eski teknolojilere göre farklı özelliklere sahiptir. Bu yeni teknolojini hayatımıza girmesiyle birlikte hukuki tartışmalar da başlamıştır. Tartışmalarla birlikte blockchain hukuku da doğmaya başlamıştır. Her gelişme gibi blockchain de sektörleşmiş ve ciddi bir piyasa oluşturmuştur. Bunun sonucunda özellikle kripto para piyasasında hem tedarikçi hem de alıcı olarak birçok kişi blockchain teknolojisi ile karşılaşmaktadır. Özellikle kripto para tedarikçileri ve hizmet sağlayıcılarının yerine getirmesi gereken bir takım hukuki sorumluluklar bulunmaktadır. Yine kripto para işlemleri yapanların da hukuki sorunlarla karşılaşma ihtimali bulunmaktadır. Ayrıca blockchain teknolojisinde önemli bir kavram olan akıllı sözleşmelerin hukuki nitelikleri de blockchain hukukunun kapsamındadır. Bu nedenle blockchain teknolojisini kullanan kişilerin blockchain hukuku alanında uzman bir avukattan hizmet almaları hatasız ve verimli şekilde sonuç almak adına önemlidir.
Akıllı Sözleşme Nedir?
Akıllı sözleşmeler, bugüne kadar sözleşme denince akla gelebilecek her türlü yazılı ve sözlü işlemden farklıdır. Klasik anlamda tarafların sözle ya da yazıyla bir konu üzerinde anlaşarak irade açıklamaları şeklinde yapılan sözleşmeler ile arasında çok büyük farklar bulunmaktadır. Akıllı sözleşmede özleşmenin taraflarının yüklendikleri edimler ve diğer sözleşme hükümleri blockchain teknolojisi üzerinden kodlarla işlenir. Bu kodlar ile sözleşmenin konusu gerçekleştirilir ve işlemler izlenebilir. Akıllı sözleşmelerin en büyük farkı herhangi bir hukuk sistemine ihtiyaç duymadan sözleşmelerin yerine getirilmesinin garantisini verebilmesidir. Normal şartlar altında sözleşmelere uyulmaması durumunda dava ve icra işlemlerine ihtiyaç duyulabilirken akıllı sözleşmeler blockchain teknolojisinin güvene dayalı sistemi sayesinde uyulmaması mümkün olmayan şekilde tasarlandığından kamu gücüne başvurulmasına ihtiyaç duyulmaz.
Akıllı sözleşmelerin ve blockchain teknolojisinin ortaya çıkışıyla birlikte hukuk dünyasında bu sözleşmelerin ve işlemlerin nasıl nitelendirileceği, hukukun neresinde yer alacağına dair tartışmalar oldukça günceldir. Akıllı sözleşmelerin hukuka ve hatta devletin icrai gücüne olan ihtiyacı ortadan kaldıracağına ilişkin yorumlar bulunsa da henüz kullanım alanının çok geniş olmaması ve kitleselleşmemesi nedeniyle şimdilik o aşamada olmadığı görülmektedir. Akıllı sözleşme ile işlem yapmadan önce ve işlemin devamında blockchain hukuku alanında çalışan bir avukata danışmak doğru olacaktır.