Aile Hukuku
Aile hukuku aile kavramına ilişkin tüm hukuki durum ve uyuşmazlıkların
düzenlendiği alandır.
Aile Hukuku Nedir?
Aile hukuku; medeni hukukun uygulamada çok sık kullanılan alt dallarından biridir. Aile
kurumunun toplumun en önemli parçası olmasına binaen aile ilişkilerini hukuki düzlemde
düzenleyebilmek adına aile hukuku geliştirilmiştir. Aile hukuku aile kavramına ilişkin tüm
hukuki durum ve uyuşmazlıkların düzenlendiği alandır. Toplumun en küçük ve en önemli
birimi olması nedeniyle de ayrı bir öneme sahiptir. Aileye bağlı olarak kadın ve çocuk
haklarına ilişkin birçok önemli hak da aile hukukunun kapsamı içerisinde yer almaktadır.
Aile hukuku mevzuatının temel kaynağı Türk Medeni Kanunu’dur. TMK’nın ikinci kitabının
ismi “Aile Hukuku” dur ve bu alana ilişkin düzenlemelerin büyük bir kısmı da burada yer
almaktadır. Ancak bunun dışında aile hukuku mevzuatını oluşturan yönetmelik, Yargıtay
kararları ve doktrin de dikkate alınmalıdır. Aile hukukunun başlıca konuları şunlardır;
- Nişanlılık
- Evlilik
- Boşanma
- Eşler arasında mal rejimi
- Hısımlık
- Soybağı
- Evlat edinme
- Velayet
- Çocuk malları
- Ev düzeni
- Aile malları
- Vesayet
Anlaşmalı Boşanma Davası Nedir?
Anlaşmalı boşanma, aile hukuku içerisinde düzenlenen, eşlerin boşanma ve sonuçları
konusunda uzlaşarak evliliklerini sonlandırması durumudur. Anlaşmalı olarak boşanabilmek
için öncelikle eşler boşanmak istemeli ve boşanmanın sonuçlarından olan tazminat, nafaka,
mal paylaşımı, çocukların velayeti gibi konular üzerinde anlaşma sağlamalıdır. Bu anlaşma,
anlaşmalı boşanma protokolünde somutlaştırılarak taraflarca imza altına alınmalıdır. Anlaşmalı
boşanma protokolünün, anlaşmalı boşanma davası açarak mahkemeye sunulması ya da
halihazırda görülmekte olan çekişmeli boşanma davasında mahkemeye sunulması durumunda
hakimin de protokolü uygun bularak onaylaması şartıyla eşler anlaşmalı olarak boşanabilmektedir. Anlaşmalı boşanma davası genelde tek celsede sonuçlanmakta, hızlı
şekilde sonuç alındığından tercih edilmektedir.
Çekişmeli Boşanma Davası Nedir?
Çekişmeli boşanma davası, eşlerin boşanma konusunda ya da boşanmanı sonuçları konusunda
uzlaşamadığı durumlarda evlilik birliğini sonlandırmak için açılan bir aile hukuku davasıdır.
Anlaşmalı boşanmadan farklı olarak çekişmeli boşanma davasında boşanmak isteyen eşin
boşanmak için bir sebebi olmalıdır. Genel sebep evlilik birliğinin temelden sarsılması, diğer
bir deyişle şiddetli geçimsizlikken kanunda belirtilen özel boşanma sebepleri de
bulunmaktadır. Özel sebepler şunlardır;
- Zina nedeniyle boşanma (TMK 161)
- Hayata kast pek kötü veya onur kırıcı davranış nedeniyle boşanma (TMK 162)
- Pek kötü veya onur kırıcı davranış nedeniyle boşanma (TMK 162)
- Suç işleme nedeniyle boşanma (TMK 163)
- Haysiyetsiz hayat sürme nedeniyle boşanma (TMK 163)
- Terk nedeniyle boşanma (TMK 164)
- Akıl hastalığı nedeniyle boşanma (TMK 165)
Çekişmeli boşanma davasında boşanmanın yanında evlilik birliğinin sonlanmasıyla birlikte
ortaya çıkacak sonuçlar hakkında da karar verilmektedir. Boşanmada kusuru bulunmayan ya
da daha az kusurlu olan eş, kusurlu eşten maddi ve manevi tazminat talep edebilmektedir.
Boşanmanın en önemli sonuçlarında biri de nafakadır. İştirak nafakası, yoksulluk nafakası ve
tedbir nafakası gibi farklı türleri bulunmaktadır. Nafaka çekişmeli boşanma davasında talep
edilebileceği gibi ayrı bir nafaka davası açarak da talep edilebilir.
Boşanmanın bir diğer önemli sonucu da çocukların velayetidir. 18 yaşından küçük çocukların
velayeti boşanma davası içerisinde ya da ayrıca açılacak bir velayet davasında eşlerden birine
verilir. Velayeti alamayan eşin ve diğer yakınlarının hangi koşullarda çocuk ile görüşeceği de
karara bağlanır. Küçük yaştaki çocuklarda velayetin genellikle anneye verildiği
görülmektedir.
Evliliğin sona ermesiyle birlikte malların nasıl paylaşılacağı da gündeme gelir. Bu noktada
evliliğin hangi mal rejimine tabi olduğu önem taşımaktadır. Mal rejimine göre mal paylaşımı
yapılmaktadır. Ayrıca hakim tarafların ihtiyaçlarını ve diğer durumları da göz önünde
bulundurur.
Boşanma davası makalemizde özet olarak anlattığımızdan çok daha fazla konuyu barındıran
oldukça teknik bir alandır. Hem anlaşmalı boşanma davası hem de çekişmeli boşanma
davasında bir boşanma avukatından yardım alınması tavsiye edilmektedir.